Uprawa rzodkiewki. Kiedy i jak siać rzodkiewkę?

Kiedy siać rzodkiewkę? Jak siać? Jaką odmianę wybrać? Co zrobić by mieć jak największe zbiory?

Rzodkiewka (Raphanus Sativus) jest chętnie uprawiana w ogrodach i na działkach ze względu na krótki okres wegetacji i małe wymagania uprawy. Rzodkiewka jest stosowana także jako przedplon, przed innymi warzywami wysiewanymi w późniejszym terminie.

Rzodkiewka – jako dodatek do potraw i źródło witamin

Rzodkiewka jest najczęściej wykorzystywana na surowo jako dodatek do kanapek i twarogu. Tworzy idealne połączenie ze szczypiorkiem, sałatą i pomidorami. Jest doceniana w kuchni za ostry smak i chrupkość.

W rzodkiewce jadalny jest nie tylko korzeń ale też liście i strączki nasienne. Młode zielone listki wyrywane wraz z rzodkiewką nadadzą sałatce ostry smak i wzbogacą ją o witaminy i minerały. Nie dodajemy starszych liści bo są bardziej gorzkie. Do jedzenia nadają się także młode rośliny, które pozyskamy z przerywania zbyt gęsto rosnących siewek. Jeśli natomiast przegapimy zbiór rzodkiewki i ta jest już twarda i łykowata to poczekajmy do zawiązania się strąków nasiennych. One także nadają się do jedzenia zarówno na surowo, jak i poobróbce.

Rzodkiewka ceniona jest za składniki odżywcze i często jest stosowana w dietach zdrowotnych. Przy niewielkiej kaloryczności (ok 16 kcal na 100g) posiada wiele cennych witamin. Dzięki wysokiej zawartości potasu i witaminy C polecana jest osobom z nadciśnieniem. Rzodkiewka jest także dobrym źródłem witamin z grupy B (B1, B2, i B6), kwasu foliowego, wapnia, żelaza i magnezu.

Dzięki zawartości związków siarki rzodkiewka posiada właściwości grzybobójcze i bakteriobójcze. Czarna rzodkiew wykorzystywana jest w produkcji szamponów, odżywek do włosów i paznokci.

Kiedy siejemy rzodkiewkę? Kiedy najwcześniej możemy zacząć siać ?

Rzodkiewka może być wysiewana do gruntu pod osłonami już od końca lutego o ile temperatura nocą nie spada poniżej zera. W razie przygruntowych przymrozków zasiewy można przykryć dodatkową warstwą agrowłókniny. Nasiona zaczynają kiełkować już przy temperaturze 5 st C ale najlepsza temperatura do wzrostu to ok 12 st C. Przy niższej temperaturze nie wykiełkują wszystkie nasiona, natomiast wyższa temperatura powoduje parcenie miąższu i wczesne wybijanie w pędy kwiatostanowe.

Rzodkiewka może być wysiewana aż do końca września a czasem nawet jeszcze w październiku o ile jesień jest ciepła i słoneczna. Najbezpieczniej wysiew rzodkiewki zakończyć we wrześniu, by nie stracić plonów jednej mroźnej nocy. Najlepsze plony uzyskamy wiosną i jesienią. Latem wysokie temperatury sprzyjają rozwojowi liści i kwiatostanów kosztem rozwoju korzenia. Późno wysiana rzodkiewka podatna jest także na robaczywienie.

Jak siać? Przed sianiem rzodkiewki należy dokładnie spulchnić, wyrównać i podlać ziemię. Ziemia musi być wilgotna na głębokość przynajmniej 20 cm. Podczas rozwoju korzeń potrzebuje wody więc gdy jest zbyt sucho wydłuża się w poszukiwaniu wilgoci w głębszych partiach ziemi. Efektem jest brak zgrubienia.

Nasiona rzodkiewki wysiewamy na głębokość ok 1 cm, głębszy wysiew może powodować deformację zgrubień. Rozstaw nasion między sobą to ok 3 cm, między rzędami ok 10 cm. Jeśli rzodkiewka wzejdzie zbyt gęsto, należy ją przerywać. Dobrze jest wysiewać nasiona co tydzień po jednym rządku, gwarantuje nam to sukcesywny zbiór.

Ze względu na krótki okres wegetacji (od posiania do zbioru upływa średnio 5 -6 tygodni) warto siać rzodkiewkę w rzędach między innymi warzywami, które mają długi okres wegetacji np. między rzędami pietruszki, marchewki lub sałaty. Dobrym towarzystwem na grządce będzie dla rzodkiewki także ogórek i groszek.

Rzodkiewka należy do roślin z rodziny kapustowatych, nie wolno więc jej siać po innych warzywach kapustowatych takich jak np. kapusta czy brokuł. Unikajmy także siania rzodkiewki między kapustowate.

Uprawa rzodkiewki w doniczce, na parapecie lub balkonie.

Uprawa rzodkiewki w doniczce na balkonie może się udać jeśli będziesz pamiętać o częstym podlewaniu (ziemia w doniczce wysycha szybciej niż na gruncie) i zapewnieniu wystarczającej ilości światła. Plony z jednej doniczki będą niewielkie (jeden pęczek wielkości sklepowego) ale niech cię nie kusi by siać gęsto nasiona. Rzodkiewka musi mieć miejsce w ziemi by powstało zgrubienie korzenia, w przeciwnym wypadku uzyskamy cieniutki korzeń i duże liście. Jeśli nasiona rzodkiewki gęsto wykiełkują trzeba je przerzedzić wyrywając te najmniejsze.

Uprawa rzodkiewki w doniczce w domu niestety skazana jest na porażkę przez zbyt wysokie temperatury, niewielką ilość miejsca i niedosyt światła. Na uprawę w domu nadają się za to nasiona rzodkiewki na kiełki. Pamiętaj jednak, że nasiona na kiełki nie są te same, co do wysiewu na działce. Te do wysiewu na działce mogą być pokryte środkami grzybobójczymi i innymi chemicznymi preparatami ułatwiającymi wysiew (nasiona oczkowane) i plonowanie.

Wymagania klimatyczne. Rzodkiewka wymaga temperatur między 5-15 st C i stałej, dużej wilgotności gleby. Okresowe braki wody spowodują parcenie i łykowacenie. Obfite podlewanie po okresie suszy nie pomoże – może powodować pękanie zgrubień. Rzodkiewkę sieje się w miejscu dobrze naświetlonym. Uprawiana w cieniu tworzy gęste liście lecz nie tworzy zgrubień.

Jaką odmianę wybrać? Do wczesnego wysiewu poleca się odmiany kuliste, gdyż są najwcześniejsze. Pod koniec marca można zacząć wysiewać odmiany podłużne (paluszkowate). Na opakowaniach nasion rzodkiewki oprócz informacji o jej zaletach, znajdziemy także informacje dotyczące terminów jej siewu i zbiorów.

Polecane odmiany rzodkiewki:

• rzodkiewka czerwona, kuliste: Carmen, Rafa, Rudolf, Gama Noe
• rzodkiewka czerwono-biała, kuliste: Caro, Rondo
• rzodkiewka biała, kuliste: Snieżka, Alba
• rzodkiewka fioletowa, kulista: Malaga
• rzodkiewka żółta, kulista: Zlata
• rzodkiewka czerwona, podłużna: Pasja
• rzodkiewka czerwono-biała, podłużna: Mila, Polanka, Ksantypia
• rzodkiewka biała, podłużna: Leda

Rzodkiewka – dlaczego korzeń jest cienki, brakuje zgrubienia, rzodkiewka jest twarda?

Najczęściej spotykane nieprawidłowości w budowie rzodkiewki to brak zgrubienia oraz jego deformacje. Przyczyną ich powstania są:

• zbyt wysoka temperatura (rzodkiewka jest wybujała, szybko parcieje, jest twarda)
• niedostateczna ilość światła (brak zgrubienia – rzodkiewka okrywana na noc włókniną powinna być na dzień odkrywana o ile nie ma mrozów)
• zbyt mała wilgotność gleby (korzeń wydłużony, zgrubienie małe lub brak zgrubienia)
• zbyt głęboki siew (nie zawiązuje się zgrubienie lecz liście)
• zbyt zwięzła, gliniasta gleba (deformacja korzenia)
• mała ilość potasu w glebie (przy niedostatecznej ilości potasu potrzebnego do tworzenia zgrubienia roślina zacznie pobierać azot sprzyjający tworzeniu liści)
• duże wahania wilgotności i temperatur (skutkiem są wykrzywione zgrubienia)

Na zdjęciu powyżej –  po lewej rzodkiewki wybujałe (rzodkiewki sparciałe, kształt wydłużony, liście długie, żółtawe), po prawej odpowiednio wykształcone (rzodkiewki odpowiednio wykształcone, liście dość krótkie, zielone)